Staatsonderneming

Een staatsonderneming is een bijzondere bedrijfsvorm. Een staatsonderneming wordt direct of indirect aangestuurd vanuit een ministerie. Ministeries zetten vaak doelstellingen waar staatsondernemingen aan moeten voldoen, echter hebben staatsondernemingen veelal geen winstoogmerk. Staatsondernemingen zijn vastgelegd in de grondwet als zijnde "bedrijven van algemeen nut" en mogen derhalve niet actief concurreren met commerciële bedrijven. Werknemers worden dan ook gezien als ambtenaren en vallen dan ook onder het Loonankerbesluit.

Mededomsraad

Staatsondernemingen kennen wel een inspraakvorm die te vergelijken is met het aanschaffen van aandelen bij een privaat bedrijf. Burgers kunnen lid worden - meestal voor een klein bedrag per jaar - van een zogenaamde mededomsraad. De mededomsraad komt minstens eenmaal per jaar bij elkaar en dient ongeveer een zelfde functie als een aandeelhoudersvergadering bij een privaat bedrijf. Leden kunnen stemmen en hun meningen geven.

Het is meerdere keren voor gekomen dat een raad van bestuur van een staatsonderneming is weggestemd tijdens een mededomsraadbijeenkomst. Een minister is in zo'n geval verplicht een geheel nieuw raad van bestuur te benoemen, met daar in acht nemende de signalen van de mededomsraad.

Er is geen onderscheid tussen de leden van een mededomsraad, dit is bij wet verboden. Alle mededomsleden zijn gelijkwaardig.

De naam 'mededomsraad' is een draai op het woord 'eigendom', in dat je een mede-eigenaar wordt van een bedrijf ten behoeve van allen.

Bedrijven
Bedrijfskamer • staatsonderneming • bedrijfsvormen
Automobiliteit: Gamax
Chemie/Farmacie: CM
Conglomeraten: DAM • Hameren
Elektronica: Alt
Financiën: Leonoël • Nationale Nutsbank
Mobiliteit: Tiger • Valento • Hamerkant
Openbaar Vervoer: Daalse Spoorwegen
Verdwenen bedrijven: TATAF
Bedrijven